Większość
soli srebrowych rozkłada się pod działaniem krótko falowego światła i
promieniowania ultrafioletowego, wydzielając srebro metaliczne, rozkład
ten nazywa się fotolizą albo rozkładem fotochemicznym. W fotolizie nie
ulega siarczek i fluorek srebra. W światłoczułych materiałach
fotograficznych spotyka się najczęściej bromek srebra z małą domieszką
jodku, mieszanie bromku i chlorku srebra oraz rzadziej czysty chlorek.
Wszystkie te sole stanowią związek chemiczny srebra z pierwiastkami
grupy chlorowców: chlorem, bromem i jodem. Noszącymi nazwę chlorowców z
greckiego „tworzące sole”. Dlatego nazywa się je halogenkami srebra. Wszystkie halogenki srebra mało rozpuszczalne w wodzi. Wszystkie te trzy
halogenki bardzo łatwo rozpuszczają się w roztworze cyjanku potasu,
który używany jest rzadko do utrwalania obrazu fotograficznego ze
względu na swoje właściwości.
Sole srebrowe i halogenki srebra
Proces fotochemicznego rozkładu srebra
Najważniejszą
właściwością halogenku srebra jest ich światłoczułość. Świeżo strącone
osady chlorku, bromku i jodku srebra ciemnieją w jasnym dziennym
oświetleniu, przybierając charakterystyczne przybarwienie. Chlorek
srebra zmienia kolejno swą białą barwę na blado fioletową, różową,
brązową i czarno brunatną. Bromek srebra na szaro zieloną a jodek srebra
nieznacznie szarzeje. Procesy te nazywają się ciemnieniem
bezpośrednim. Szybkość ciemnienia i intensywność zabarwienia wzrasta
jeśli roztwór nad osadem zawiera jony srebra. Oprócz jonów srebra
działają podobnie i inne substancje których rola polega na usuwaniu
jonów chloru, bromu i jodu srebra powstających w procesie rozkładu
fotochemicznego
Czułość spektralna soli srebra i uczulenie barwnikami
Jest rzeczą łatwo zrozumiałą że rozkład
fotochemiczny halogenków srebra może przebiegać tylko pod wpływem
kwantów światła przez niego pochłoniętego a nie odbitego lub
przepuszczonego. Jest to podstawowe prawo wszystkich procesów
fotochemicznych zwane prawem Grotthusa-Drapera. Chlorek srebra pochłania
wyłącznie promieniowanie ultrafioletowe i w niewielkim stopniu światło
fioletowe. Wobec tego wykorzystuje max. czułości niewidzialnej
części widma. Można to wykazać rzutując widmo światła słonecznego na
papier pokryty warstwą chlorku srebra. Papier będzie ciemniał w części
położonej tuż za końcem fioletowej części widma a nie będzie reagował na
część widzialną. Bromek srebra wykazuje max. pochłaniania i czułości
niebieskiej części widma, a jodek srebra w części fioletowo
niebieskiej. Szczególnie ważny przypadek stanowi mieszanie bromku srebra
z kilkoma procentami jodku srebra stanowiącego podstawy składnik
negatywowej emulsji, negatywów i papierów do powiększeń.
W roku 1873 Vogel odkrył zjawisko uczulenia optycznego czyli
sensybilizacje optyczną. Polega ona na tym ze halogenki srebra można
zabarwiać niektórymi barwnikami, podobnie jak się farbuje tkaniny.
Subskrybuj:
Posty (Atom)